Limanowa: miasto w Beskidzie Wyspowym

Tego szukamy w Limanowej

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Limanowa, Limanowa praca, Limanowa info, Limanowa pogoda, ekonom Limanowa, BS Limanowa.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Limanowej, tutaj możesz przeczytać kilka słów o jej historii.
Bądź na bieżąco z faktami w Twoim Mieście!

Pierwsza informacja dotycząca Ilmanowej, wcześniejszej nazwy tego miasta, pochodzi z roku 1496. Opisuje ona Ilmanową jako wieś, która należała do rodu Słupskich, którzy używali herbu "Drużyna". Słupscy wybudowali tu pierwszy kościół parafialny przed rokiem 1527 i ustanowili parafię, która obejmowała pobliskie wsie, takie jak Mordarka, Jabłoniec, Stara Wieś, Lipowe i Sowliny.
W okolicach tego czasu właścicielem tych ziem został ród Jordanów, używający herbu "Trąby". W roku 1565 Stanisław Jordan otrzymał od króla Zygmunta Augusta przywilej umożliwiający podniesienie części Ilmanowej do statusu miasta, przy zachowaniu przepisów prawa magdeburskiego, które wówczas było bardzo modnym. Władzę nad miastem sprawować miał wójt, który przewodniczył radzie. Ponadto ustanowiono dwa doroczne jarmarki oraz cotygodniowe targi.
Decydującym powodem dla założenia miasta tutaj była m.in. obecność bocznego, ale często uczęszczanego szlaku handlowego z Węgier do Krakowa. W kolejnych stuleciach przywilej króla Zygmunta Augusta był potwierdzany przez kolejnych władców – Władysława III Wazę (w 1603 r.), Augusta III Sasa (w 1713 r.), a ostatni raz w 1792 r. przez cesarza Franciszka Leopolda z Austrii po I rozbiorze Polski. Osada przede wszystkim utrzymywała się z handlu i drobnego rzemiosła. Było tu znane browar limanowski, który słynął na tyle, że jego piwo eksportowano nawet do Węgier. Wśród różnych rzemiosł najbardziej kwitło szewstwo. Pod koniec XVI wieku w Limanowej istniała już szkoła parafialna, którą w 1630 roku próbował ulepszyć Stanisław Mytko Ilmanowita, absolwent Akademii Krakowskiej, który pochodził z tego miasta. Rozwijające się obiecująco miasteczko kilkakrotnie doświadczało zniszczeń wojennych, takich jak szwedzki "potop" w 1655 r. Ludność cierpiała z powodu epidemii chorób zakaźnych, szczególnie cholery. W 1697 r. wielki pożar zniszczył niemal wszystkie domy mieszkalne, kościół, szkołę, ratusz i fortyfikacje miejskie. Odbudowa nastąpiła dopiero w okresie panowania austriackiego, w czasach "galicyjskich". Wtedy też limanowskie jarmarki na bydło zdobyły znaczną popularność.
Dużym krokiem naprzód dla Limanowej było utworzenie siedziby władz powiatowych w 1867 r. W rozwoju miasta i regionu odegrał kluczową rolę Józef Beck (1867-1931), szczególnie w dziedzinie gospodarczej i kulturalnej. Również istotnym impulsem dla rozwoju miasta okazało się wybudowanie linii kolejowej łączącej Chabówkę z Nowym Sączem w 1885 r.
Podczas przełomu XIX i XX wieku w okolicach Sowlin koło Limanowej powstała duża na ówczesne czasy rafineria nafty, co stanowiło pierwszy istotny zakład przemysłowy w powiecie limanowskim. W Limanowej przeprowadzono również modernizację browaru, a istniał również duży tartak. W latach 1912-1918 zbudowano nowy kościół parafialny, obecnie znany jako Bazylika Matki Bożej Bolesnej.
W początkowym okresie I wojny światowej między listopadem a grudniem tereny Limanowej stały się areną krwawych starć między wojskami rosyjskimi, które dotarły najdalej na Karpaty, w tym do Limanowej, a wojskami austro-węgierskimi. W tych walkach wzięło udział około 220 tysięcy żołnierzy, co pozostawiło ślad w postaci około 100 cmentarzy żołnierskich, gdzie spoczywa około 10 tysięcy żołnierzy austro-węgierskich, niemieckich i rosyjskich. Jednym z najbardziej znaczących jest cmentarz na Jabłońcu. W walkach brały również udział Legiony Józefa Piłsudskiego, a sam Naczelnik wraz ze swoim sztabem nocował w Limanowej, co upamiętnia dzisiejsza tablica na domu przy ulicy Matki Bożej Bolesnej. Te wydarzenia przeszły do historii jako Bitwa pod Limanową. W okresie międzywojennym (1918-1939) zanotowano budowę nowej szkoły, wprowadzenie miejskich wodociągów i elektryfikację miasta. Niestety, pojawiły się także niepowodzenia, takie jak zamknięcie produkcji w sowlińskiej rafinerii nafty oraz w limanowskim browarze. W czasie II wojny światowej i okupacji hitlerowskiej, które trwały od 1939 do 1945 r., najbardziej tragicznym wydarzeniem było wyniszczenie społeczności żydowskiej w Limanowej, gdzie zginęło około 2 tysięcy osób. Część Żydów z Limanowej została rozstrzelana w okolicach miasta lub na jego ulicach, a pozostałych wywieziono do obozów zagłady. Wielu mieszkańców miasta i okolic zostało przesiedlonych do obozów koncentracyjnych, gdzie stracili życie. W porzuconych budynkach rafinerii nafty w Sowlinach Niemcy utworzyli duży skład paliw dla frontu wschodniego, w którym oprócz polskich pracowników pracowali także jeńcy radzieccy. Okolice Limanowej stały się ważnym ośrodkiem partyzanckim, zwłaszcza dla oddziału I Pułku Podhalańskiego Armii Krajowej, a także działały tu grupy partyzanckie radzieckie. Mieszkańcy miasta walczyli na różnych frontach wojny, a nauczyciele pracujący w Tajnym Nauczaniu odegrali znaczącą rolę w historii miasta.
Lata po II wojnie światowej przyniosły rozwój oświaty, w tym powstanie pierwszych szkół średnich, takich jak Liceum Ogólnokształcące, Liceum Pedagogiczne, Zespół Szkół Mechaniczno-Elektrycznych, Technikum Ekonomiczne, Liceum Medyczne i Państwowa Szkoła Muzyczna w Limanowej. Miasto również powiększyło swoje terytorium, absorbując część okolicznych wsi. Na bazie dawnych obiektów rafinerii nafty w Sowlinach utworzono bazę paliw CPN, a także powstały nowe przedsiębiorstwa, takie jak Łososińskie Zakłady Przemysłu Drzewnego, Spółdzielnia Owocarsko-Warzywnicza i Krakowska Fabryka Aparatów Pomiarowych. Wybudowano nowe osiedla mieszkaniowe, ulice, a miasto zostało wyposażone w nową infrastrukturę, w tym sieć wodociągową, kanalizacyjną i oczyszczalnię ścieków. Limanowa także została podłączona do gazociągu, a wzniesiono nowy szpital, pocztę i wiele innych obiektów.
Wprowadzono również wiele inicjatyw na rzecz kultury, takie jak otwarcie Muzeum Regionalnego Ziemi Limanowskiej w 1970 r. oraz budowę kompleksu Limanowskiego Domu Kultury.
W latach 70-tych XX wieku Limanowa była uważana w Polsce za symbol oszczędności i zaangażowania mieszkańców w rozwój swojej wspólnoty. Przykładem tego było zdobycie zaszczytnego tytułu Krajowego Mistrza Gospodarności w 1972 r. W latach 1976-77 miasto uczestniczyło także w telewizyjnym turnieju "Bank 440", gdzie zdobyło główną nagrodę "Laur telewidzów".
Reforma administracyjna przeprowadzona w Polsce w 1975 r. zdegradowała miasto do rangi miasta-gminy. Powiat limanowski został reaktywowany w 1999 r.; Limanowa jest nadal jego najważniejszym ośrodkiem, nie tylko administracyjnym, ale również gospodarczo-kulturalnym.

Sprawdź pogodę we Władysławowie